NIEPRAWIDŁOWOŚCI I DEFICYTY POLSKIEGO SYSTEMU POMOCY OSOBOM UŻYWAJĄCYM NARKOTYKÓW autorstwa Jacka Charmasta

Przedmiotem tego opracowania jest zaprezentowanie najistotniejszych danych Raportu zawartych w jego drugiej części. Znajdziemy tam obszerny opis polskiego modelu pomocy, identyfikację wielu nieprawidłowości w jego działaniu, ale też wskazanie na dobre praktyki oraz na sposoby rozwiązania najważniejszych problemów. Raport stwierdza, że polski model pomocy daleko odbiega od optymalnego, mimo stosunkowo dobrze rozwiniętej infrastruktury i coraz lepiej wyszkolonych kadr terapeutycznych. Nie jest jednak podstawowym problemem systemu, jak się powszechnie uważa, niedostatek finansowania. Problemem takim jest niewłaściwa dystrybucja nakładów na pomoc i leczenie, skorelowana ze zjawiskiem wielopłaszczyznowej monopolizacji świadczeń.
Jacek Charmast, koordynator Biura Rzecznika Praw Osób Uzależnionych, Prezes Stowarzyszenia JUMP 93
MOŻLIWOŚĆ UŻYWANIA PRZETWORÓW KONOPI W CELACH MEDYCZNYCH A LECZENIE SUBSTYTUCYJNE? autorstwa Marty Gaszyńskiej

Pierwsze wzmianki o medycznym zastosowaniu marihuany pochodzą z 2037 r. p.n.e, ze starożytnych Chin. Ówczesny cesarz i prekursor ziołolecznictwa napisał książkę o medycznym zastosowaniu konopi w leczeniu wielu schorzeń i chorób. Według tych tekstów, marihuana (konopie) była używana na zaparcia, reumatyzm, artretyzm i roztargnienie. Również w Egipcie można znaleźć o niej teksty. Starożytni Egipcjanie wierzyli w medyczne zastosowanie marihuany w onkologii. Przenieśmy się jednak w nieco mniej odległe czasy, na rodzime tereny. Jeden z bohaterów trylogii Sienkiewicza, Onufry Zagłoba, którego postać ucieleśniała ówczesny wizerunek szlachcica, również mówił o dobroczynnym działaniu konopi i oleju w nim zawartego.
Marta Gaszyńska, wice prezes Stowarzyszenia JUMP93, lider środowiskowy, koordynator biura Stowarzyszenia JUMP93
POMOC UZALEŻNIONYM W POLSCE autorstwa Jacka Charmasta

Dlaczego każda rozmowa o narkomanii i narkotykach bywa tak trudna? Dlaczego debata na te tematy zamienia się najczęściej w plebiscyt, kto za narkotykami, a kto przeciw? Zasadniczo ścierają się w nich dwie perspektywy, pierwsza to narracja policyjno-rodzicielska, przyjmowana z rożnymi zastrzeżeniami przez ogół społeczeństwa.
Jacek Charmast, koordynator Biura Rzecznika Praw Osób Uzależnionych, Prezes Stowarzyszenia JUMP 93
BUPRENORFINA I ZASTOSOWANIE JEJ W LECZENIU PACJENTÓW PORADNI MONAR W KRAKOWIE autorstwa Grzegorza Wodowskiego

Artykuł opisuje prowadzenie farmakoterapii buprenorfiną, jak również opowiada o doświadczeniach Poradni Profilaktyki i Terapii Uzależnień MONAR w Krakowie w leczeniu niskimi dawkami buprenorfiny pacjentów uzależnionych od opioidów.
Grzegorz Wodowski, socjolog i specjalista terapii uzależnień. Kieruje Poradnią MONAR w Krakowie, prowadzi zarówno programy redukcji szkód, jak i działania związane z leczeniem uzależnień. Redaktor pisma o tematyce narkotykowej MNB.
„SZCZYPTA NASZEJ NADZIEI” autorstwa Jana Chrostka-Maja i Grzegorza Wodowskiego.
Książka jest adresowana do pracowników i wolontariuszy ochrony zdrowia, zatrudnionych we wszystkich tego typu instytucjach bądź organizacjach i ma na celu zaprezentowanie podstawowej wiedzy na temat rezultatów leczenia substytucyjnego. Przykładem, który prezentujemy, jest głównie ośrodek krakowski – program metadonowy, jaki powstał w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. L. Rydygiera.
Mamy także nadzieję, że tą publikacją namówimy osoby pracujące w programach substytucyjnych do tego, aby promowały ten rodzaj leczenia wśród swych koleżanek i kolegów z innych obszarów służby zdrowia, dzieląc się z nimi swoimi małymi i dużymi sukcesami. To niezmiernie ważne, że będąc tak blisko naszych pacjentów, widząc i przeżywając wraz z nimi ich problemy – możemy stać „ambasadorami” leczenia substytucyjnego, możemy działać na rzecz zmniejszenia zakresu społecznego odrzucenia, jakie bezwzględnie towarzyszy naszym pacjentom. Ale żeby to robić skutecznie, powinniśmy się nauczyć dostrzegać pozytywne zmiany dziejące się w życiu osób leczonych metadonem. Być może wybór zaproponowanych przez nas tekstów będzie w tym choć trochę pomocny.
ZINTEGROWANE CENTRUM REDUKCJI SZKÓD autorstwa Dawida Chojeckiego.
W roku 2011 Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii wyszło z inicjatywą i opracowało projekt Centrum Zintegrowanej Pomocy lub Zintegrowanego Centrum Redukcji Szkód i Ryzyka.
Projekt został przedstawiony na corocznym spotkaniu realizatorów programów redukcji szkód i redukcji ryzyka (stacjonarne i uliczne programy wymiany igieł i strzykawek oraz „party working”) organizowanym przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii w dniach 19-20 grudnia 2011 roku i został pozytywnie oceniony przez praktyków działających w powyższych obszarach.
Dawid Chojecki jest starszym specjalistą ds. rehabilitacji w Krajowym Biurze ds. Przeciwdziałania Narkomanii, gdzie zajmuje się m.in. współpracą z organizacjami pozarządowymi, standardami i ewaluacją lecznictwa, redukcji szkód i postrehabilitacji. Koordynuje działaniami polskiego Systemu Wczesnego Ostrzegania o Nowych Substancjach Psychoaktywnych.
OGÓLNE ZASADY LECZENIA UZALEŻNIONYCH OD OPIATÓW autorstwa dr. Jana Chrostka-Maja

Leczenie substytucyjne metadonem zostało uznane w Polsce jako równorzędna metoda lecznicza uzależnienia od opiatów/opioidów na równi z innymi, jednakowoż musi ono być zorganizowane na specjalnych warunkach. Substytucję trzeba zastosować zawsze po stwierdzeniu głębokiego, długotrwałego uzależnienia od dożylnego podawania opiatów/opioidów i po uzyskaniu zgody pacjenta.
Jan Chrostek-Maj, dr. medycyny, lekarz specjalista medycyny pracy i psychiatrą. Publicysta w zakresie chemicznych uzależnień i substytucji. Członek Komisji KBPN d/s programów substytucyjnych w Polsce. Konsultant psychiatrii Oddziału Toksykologii i Detoksykacji Specjalistycznego Szpitala im. Ludwika Rydygiera w Krakowie. Były kierownik programu metadonowego i b. adiunkt Kliniki Toksykologii UJ w Krakowie.
RAPORT HELSIŃSKIEJ FUNDACJI PRAW CZŁOWIEKA – sprawozdanie z konferencji
9 września, Podczas Konferencji Prasowej w siedzibie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, w dniu 09.11 został zaprezentowany Raport „Monitoring przestrzegania praw pacjentów i dostępu do stacjonarnego leczenia uzależnień od narkotyków”. Konferencję poprzedziła ekspercka dyskusja, wokoło wniosków z przeprowadzonych badań. Wydany w formie książkowej raport, jest obecnie dystrybuowany w środowisku specjalistów, głównie lekarzy i terapeutów, na konferencjach i spotkaniach dotyczących problematyki narkotykowej.
Optymalny model pomocy dla osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych innych niż alkohol – na podstawie polskich doświadczeń. Małgorzata Maresz
W rozdziale prześledzona jest w krótkim zarysie polska droga wiodąca do obecnie funkcjonującego modelu przeciwdziałania narkomanii w zakresie leczenia i rehabilitacji osób uzależnionych, bądź nadużywających środków odurzających innych niż alkohol. Następnie przedstawione są mocne strony i mankamenty tego modelu oraz podejmowane starania w kierunku pożądanego rozwoju pomocy osobom z problemem narkotykowym wraz z przeszkodami na jakie starania te napotykają .
GRUŻLICA, HIV, UZALEŻNIENIE OD NARKOTYKÓW – dr Marek Beniowski
I. Leczenie gruźlicy u uzależnionych i HIV, historycznie i dzisiaj
Chorobę powodują prątki gruźlicy, które należą do Gram (+) tlenowców. Mają kształt cienkich pałeczek, prostych lub lekko zgięte. Są kwasooporne, zasadooporne, alkoholooporne. Należą do rodzaju Mycobacterium; znaczenie mają cztery typy prątków: Mycobacterium bovis, Mycobacterium avium Mycobacterium microti i Mycobacterium tuberculosis. Są to gatunki bezwzględnie chorobotwórcze, nazywane prątkami typowymi. Oprócz nich występują tak zwane prątki atypowe, które mogą być warunkowo chorobotwórcze.[http://pl.wikipedia.org/wiki/Gru%C5%BAlica].
W SPRAWIE AMBULATORYJNEGO LECZENIA UZALEŻNIEŃ KILKA SŁÓW Z PUNKTU WIDZENIA PSYCHOTERAPEUTY – Mirosława Straburzyńska
Jeśli jesteśmy zgodni wszyscy, że uzależnienie od środków psychoaktywnych jest chorobą i jako taka wymaga specjalistycznego leczenia, to automatycznie musimy zgodzić się na to, że powinny tu obowiązywać te same standardy w udzielaniu świadczeń zdrowotnych jak w przypadku każdego innego postępowania leczniczego wobec osoby chorej. Założenie to mieści się w opisie udzielania specjalistycznych świadczeń zdrowotnych rekomendowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
I tak w Vademecum 2011 świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w rozdziale : Opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień czytamy:
„Świadczenia opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień skierowane są do osób z zaburzeniami psychicznymi oraz do osób uzależnionych i ich rodzin. W zależności od potrzeb i stanu pacjenta leczenie prowadzone jest ambulatoryjnie, w oddziałach dziennych lub szpitalnych”
PORADNIA CZY OŚRODEK? – Robert Rutkowski
1. Długoterminowe leczenie 12-24 miesięcy. Dlaczego tyle?
Uzależnienie od opiatów, a w szczególności od heroiny cechuje się bardzo silnym uzależnieniem fizycznym, psychicznym oraz środowiskowym. Problem uzależnienia fizycznego, czyli tzw. zespołu abstynencyjnego rozwiązuje się w formie cyklu detoksykacyjnego i trwać może maksymalnie do dwóch tygodni. Leczenie uzależnienia psychicznego zajmuje już dużo więcej czasu, bo nawet do 24 m-cy i najskuteczniejszym środkiem zaradczym jest terapia. Uzależnienie środowiskowe to kwestia rozwiązywana w tzw. readaptacji, która powinna się odbywać w miejscu funkcjonowania pacjenta. Każdy człowiek produkuje w swoim mózgu tzw. hormony szczęścia, czyli endorfiny. Są to neuroprzekaźniki, których obecność w krwioobiegu dostarcza nam wiele przyjemności, a nawet rozkoszy. Konstrukcja chemiczna endorfin jest bardzo podobna do składu heroiny.
PRZEMOC W TERAPII – Małgorzata Maresz
Rozdział ten poświęcony jest nadużyciom na jakie narażone bywają w Polsce osoby uzależnione od nielegalnych środków psychoaktywnych w momencie kiedy szukają pomocy terapeutycznej. Refleksje poniższe oparte są na obserwacji dokonanej w latach 2006 – 2009 podczas opracowywania standardów opieki zdrowotnej będących podstawą systemu akredytacji placówek leczenia uzależnień oraz na Raporcie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka nt. przestrzegania praw człowieka w ośrodkach leczenia stacjonarnego dla narkomanów z 2010 r
Zapraszamy do odwiedzenia polecanych przez nas stron WWW:
Publikacje na stronie internetowej Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom
Serwis Uzależnienia on-line
http://www.kbpn.gov.pl/serwis_on_line.htm?id=110911